โครงการพัฒนาลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาอย่างยั่งยืน

Abstract

ในช่วงที่ผ่านมา กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ได้จัดทำแผนแม่บทการพัฒนาลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา โดยมุ่งเน้นการฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่เสื่อมโทรมจากการพัฒนาและใช้ประโยชน์โดยขาดหลักการอนุรักษ์ ซึ่งประสบความสำเร็จในระดับหนึ่งในแง่ของการแปลงแผนดังกล่าวไปสู่การปฏิบัติ โดยสามารถบูรณาการการดำเนินงานระหว่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งการส่งเสริมสนับสนุนการมีส่วนร่วมของชุมชนในพื้นที่ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาควบคู่กันไป อย่างไรก็ตาม การดำเนินงานในช่วงที่ผ่านมา ขาดการนำปัจจัยและตัวแปรที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมระบบโลก (Earth system environment) เข้าร่วมในการพิจารณาจัดทำแผนแม่บทอย่างจริงจัง โดยเฉพาะปัจจัยและตัวแปรที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ซึ่งมีแนวโน้มปรากฏให้เห็นอย่างชัดเจนและรุนแรงใน คาบของมนุษย์ยุคปัจจุบัน (Anthropolocene) ทั้งในระดับโลกและระดับภูมิภาค ผลจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศซึ่งเป็นปรากฏการณ์ระดับโลก ย่อมต้องส่งผลกระทบต่อพื้นที่ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาในบางระดับอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ในช่วงศตวรรษที่ผ่านมา มีรายงานการวิจัยบางสาขาและข้อสันนิษฐานว่า ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาเริ่มได้รับผลกระทบจากสภาพภูมิอากาศที่กำลังเปลี่ยนแปลง ดังจะเห็นได้จากการเกิดฝนผิดฤดูกาล รวมไปถึงภัยธรรมชาติ เช่น อุทกภัย และวาตภัยที่มีความถี่และความรุนแรงเพิ่มขึ้นในพื้นที่ ส่งผลกระทบต่อ ทั้งระบบภูมินิเวศ และระบบเศรษฐสังคม ในพื้นที่ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลาเป็นอย่างมาก