Please use this identifier to cite or link to this item: http://kb.psu.ac.th/psukb/handle/2016/12443
Title: แรงจูงใจในการทำนาข้าวพันธุ์พื้นเมืองของชาวนาบริเวณคาบสมุทรสทิงพระ จังหวัดสงขลา
Other Titles: Motivations for rice farmers to cultivate indigenous rice in SathingPhra peninsula, Songkhla province
Authors: พิไลวรรณ ประพฤติ
สุชานาถ โพธิกุล
Faculty of Natural Resources (Agricultural Development)
คณะทรัพยากรธรรมชาติ ภาควิชาพัฒนาการเกษตร
Keywords: ข้าว การปลูก สงขลา;การทำนา สงขลา
Issue Date: 2561
Publisher: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
Abstract: The objectives of this research were three-fold: (1) to study the social and economic condition of the farmer who were farming indigenous rice at SathingPhra Peninsula; (2) to study local knowledge related farming indigenous rice pattern; and (3) to analysis factors affecting towards incentive of farming indigenous rice by farmer living SathingPhra Peninsula, Songkhla. Data were collected by structural interviews with 380 farmer households and analyzed by multiple-regression using stepwise multiplex regression analysis in order to find factors affecting towards incentive of farming indigenous rice. The study revealed that the average age of farm households was 59.2 years, the average household size was 6.7 acres and farmers had a total household income of 13,730.6 baht per month. The farmed indigenous rice was Chiang Phatthalung, Sungyod, Sungyod Phatthalung, Black Fragrant and Leb Nok Pattani which were 67.5, 25.0, 5.5, 1.1 and 0.8 percent, respectively. The reasons that farmer chose to farm indigenous rice were good taste, high yield, tolerance to climate variability and flooding, easy to harvest, minimal diseases and pests, respectively. The analysis level of incentive of farming indigenous rice was found that the level of motivation was high (X = 3.85) by ecological factors which was important for decision to farm indigenous rice. The difference in motivation level of indigenous rice cultivars was found that the level of 4 districts in SathingPhra Peninsula was different incentive except Krasaesin which was as the same as Ranode district. The result of analyzing in affecting factors towards farming indigenous rice was found that 5 independent variance or 5 variable predictors had influence to indigenous rice cultivars at SathingPhra Peninsula, Songkla which was statistically significant at the level of 0.01 and above. For example, the age of main occupation of the household, household debt, rice field and planting time. The results of this study demonstrated the significant incentives for farmers to continue cultivate indigenous rice. This can be used as a guideline to promote rice farming. In addition to preserving the indigenous rice farming system, it also preserved indigenous rice varieties to remain sustainable.
Abstract(Thai): วัตถุประสงค์ของการศึกษาในครั้งนี้ คือ 1) เพื่อศึกษาสภาพสังคมและเศรษฐกิจของชาวนา ที่ทํานาข้าวพันธุ์พื้นเมืองบริเวณคาบสมุทรสทิงพระ จังหวัดสงขลา 2) เพื่อศึกษาความรู้ท้องถิ่น เกี่ยวกับการทํานาและรูปแบบการทํานาข้าวพันธุ์พื้นเมืองของชาวนา และ 3) เพื่อวิเคราะห์ปัจจัยที่มี อิทธิพลต่อแรงจูงใจในการทํานาข้าวพันธุ์พื้นเมืองของชาวนาบริเวณคาบสมุทรสทิงพระ จังหวัด สงขลา เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์เชิงโครงสร้างกับกลุ่มตัวอย่างเกษตรกร 380 ครัวเรือน ทําการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ โดยการคัดเลือกตัวแปรอิสระเข้าสู่สมการทีละตัว (Stepwise Multiple Regression Analysis) เพื่อหาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อแรงจูงใจในการทํานาข้าว พันธุ์พื้นเมือง ผลการศึกษาพบว่า ครัวเรือนชาวนาส่วนใหญ่อายุเฉลี่ย 59.2 ปี มีจํานวนแรงงานใน ครัวเรือนที่ช่วยทํานาเฉลี่ย 2 คนต่อครัวเรือน พื้นที่ถือครองเฉลี่ยครัวเรือนละ 6.7 ไร่ ชาวนามีรายได้ รวมของครัวเรือนเฉลี่ย 13,730.6 บาทต่อเดือน ข้าวพันธุ์พื้นเมืองที่ชาวนาปลูก คือ เลี้ยงพัทลุง สังข์หยด สังข์หยดพัทลุง หอมนิล และเล็บนกปัตตานี คิดเป็นร้อยละ 67.5, 25.0, 5.5, 1.1 และ 0.8 ตามลําดับ เหตุผลที่ชาวนาเลือกปลูกข้าวพันธุ์พื้นเมือง คือ รสชาติดี ผลผลิตสูง ทนต่อความ แปรปรวนสภาพภูมิอากาศ ลําต้นสูงทําให้ทนน้ําท่วม คอรวงยาว เก็บเกี่ยวได้ง่าย โรค ศัตรูข้าว รบกวนน้อย และแตกกอมาก ตามลําดับ การวิเคราะห์ระดับของแรงจูงใจในการทํานาข้าวพันธุ์ พื้นเมือง พบว่าชาวนามีแรงจูงใจอยู่ในระดับมาก (X=3.85) โดยปัจจัยด้านระบบนิเวศ เป็นปัจจัย สําคัญในการตัดสินใจทํานาข้าวพันธุ์พื้นเมือง ผลการทดสอบความแตกต่างของระดับแรงจูงใจใน การทํานาข้าวพันธุ์พื้นเมือง พบว่า อําเภอในพื้นที่คาบสมุทรสทิงพระทั้ง 4 อําเภอมีระดับแรงจูงใจ ในการทํานาข้าวพันธุ์พื้นเมืองที่แตกต่างกันยกเว้นอําเภอกระแสสินธุ์และอําเภอระโนดที่มีระดับ แรงจูงใจในการทํานาข้าวพันธุ์พื้นเมืองที่เหมือนกัน ผลการวิเคราะห์ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อแรงจูงใจ ในการทํานาข้าวพันธุ์พื้นเมืองของชาวนา พบว่า ตัวแปรอิสระหรือตัวพยากรณ์ทั้ง 5 ตัวแปร มีอิทธิพลต่อแรงจูงใจในการทํานาข้าวพันธุ์พื้นเมืองของชาวนา บริเวณคาบสมุทรสทิงพระ จังหวัด สงขลาอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 ขึ้นไป ได้แก่ อายุ รายได้จากอาชีพหลักของครัวเรือน จํานวนหนี้สินของครัวเรือน พื้นที่ทํานาข้าวพันธุ์พื้นเมือง และระยะเวลาปลูก ผลการศึกษาครั้งนี้ แสดงให้เห็นถึงแรงจูงใจที่สําคัญที่ทําให้ชาวนายังคงทํานาข้าวพันธุ์พื้นเมืองอยู่ในปัจจุบัน ซึ่ง สามารถนําไปใช้เป็นแนวทางในการส่งเสริมการทํานาข้าวพันธุ์พื้นเมือง นอกจากจะเป็นการ อนุรักษ์ระบบการทํานาข้าวพันธุ์พื้นเมืองแล้วยังเป็นการอนุรักษ์สายพันธุ์ข้าวพื้นเมืองไว้ในท้องถิ่น ให้คงอยู่ต่อไปอย่างยั่งยืน
Description: วิทยานิพนธ์ (วท.ม. (พัฒนาการเกษตร))--มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, 2561
URI: http://kb.psu.ac.th/psukb/handle/2016/12443
Appears in Collections:520 Thesis

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
426791.pdf1.87 MBAdobe PDFView/Open


Items in PSU Knowledge Bank are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.